ISTNIEJĄCE WIERZENIE

Istniało też prze­konanie o posępnym świecie pozagrobowym, w któ­rym dusze zmarłych zachowują swoje istnienie w formie cieni. Takim światem był żydowski Szeol, grecki Hades i ich odpowiednik sumeryjski. Wystę­powała też wiara w szczęśliwe siedlisko dusz zmar­łych, którzy za życia zajmowali uprzywilejowaną pozycję społeczną. Było to egipskie Królestwo Za­chodu i królestwo niebiańskie, greckie Elyzjum i skandynawska Walhalla. Występowało także prze­konanie o istnieniu dwóch alternatywnych przezna­czeń duszy zmarłego, uwarunkowanych, zgodnie z bardziej etyczną zaisadą — nie przez pozycję spo­łeczną za życia zmarłego, lecz jego postępowaniem za życia.