PARADOKSALNOŚĆ WYOBRAŻEŃ

Paradoksalność tych wyobrażeń wynika częściowo z poczucia, że dobro i zło pochodzą ze wspólnego źródła. Nie moż­na się dziwić, że podobnie jak w przypadku dok­tryny o wieczności duszy wypływają z tego różne wnioski. Z tych wyobrażeń i doktryn płynie przede wszystkim nauka, według której ostateczne prze­zwyciężenie śmierci polega, jak w przypadku jogi, na stłumieniu życia lub na zaufaniu pokładanym w łaskawości Boga, który rozerwie więzy karmanu. Destrukcyjna zaś siła Kali mogła być inspirowana i uzasadniana koniecznością zabijania rozbójników grasujących na drogach. Dwuznaczność postaw wo­bec śmierci i zniszczenia wynikała także częściowo ze struktury społeczeństwa indyjskiego.